Συρίγγια

Συρίγγια: Τί είναι;

Το συρίγγιο είναι ένας δίαυλος επικοινωνίας. Ένας πόρος. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο πόρος είναι μη φυσιολογικός και δημιουργείται από μια λοίμωξη των αδένων. Ο λόγος για τα παραεδρικά (περιπρωκτικά) συρίγγια που ξεκινούν από το έντερο κοντά στον πρωκτό και καταλήγουν στο δέρμα του γλουτού ή του πρωκτού. Κάθε ένα από τα δύο ανοίγματα στις άκρες των συριγγίων μπορεί να κλείσει οποιαδήποτε στιγμή και αν κλείσουν και τα δύο ανοίγματα δημιουργείται αυτό που ονομάζουμε παραεδρικό απόστημα.

Τα συρίγγια εμφανίζονται κλινικά μετά από παροχέτευση του παραεδρικού αποστήματος, κάτι που οδηγεί στο γεγονός ότι τα επαναλαμβανόμενα αποστήματα και η επανασυραγγοποίησή τους, προκαλούν πιο σύνθετα συρίγγια. Όπου υπάρχει συρίγγιο υπάρχει ή έχει υπάρξει ένα απόστημα. Τα περιεδρικά αποστήματα πρέπει να παροχετεύονται όσο το δυνατόν συντομότερα, εκτός αν εξαφανιστούν με χρήση αντιβιοτικών, αλλιώς εξελίσσονται σε συρίγγια. Αν ένα συρίγγιο δεν έχει εσωτερικό στόμιο τότε το ονομάζουμε τυφλό και δεν υπάρχει μεγάλη ανησυχία. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην παρουσία του εσωτερικού στομίου στην περιοχή του ορθού. Τα περιεδρικά συρίγγια σε σπανιότερες περιπτώσεις μπορεί να επικοινωνούν με τον κόλπο, το έντερο ή την ουροδόχο κύστη.

Συρίγγια: Τα είδη τους

Τα συρίγγια ταξινομούνται σε εύκολα και δύσκολα. Με βάση την πορεία τους σε σχέση με το μυϊκό σύστημα της περιοχής έχουμε τα υποδόρια, τα υποβλεννογόνια (εύκολα) και τα μεσοσφιγκτηριακά, τα διασφιγκτηριακά, τα εξωσφιγκτηριακά και τα πεταλοειδή (δύσκολα).

Στα υποδόρια το έσω και το έξω στόμιο τους βρίσκεται στο δέρμα της περιπρωκτικής περιοχής και ο συριγγώδης πόρος τείνει προς το υποδόριο, στα υποβλεννογόνια παρατηρείται πως το έξω στόμιο βρίσκεται στο δέρμα της περιπρωκτικής περιοχής και το έσω στομιο σε διαφορετικό ύψος στο βλεννογόνο του πρωκτού, ενώ ο συριγγώδης πόρος είναι επίσης υποβλεννογόνιος. Τα μεσοσφιγκτηριακά συρίγγια είναι η πιο κοινή μορφή περιεδρικών συριγγίων και προκύπτουν όταν ο πόρος βρίσκεται μεταξύ του έσω και του έξω σφιγκτήρα και το έσω στόμιο είναι σε διαφορετικό ύψος του πρωκτικού σωλήνα. Τα διασφιγκτηριακά από την άλλη, αποτελούν το 20%-25% των περιπτώσεων και προκύπτουν όταν ο πόρος διαπερνά και τον έσω και τον έξω σφιγκτήρα σε διαφορετικό ύψος. Από το ύψος που εντοπίζονται στον έξω σφιγκτήρα, εξαρτάται και ο βαθμός δυσκολίας αντιμετώπισης τους. Τα εξωσφιγκτηριακά συρίγγια είναι σπανιότερα και εμφανίζονται σε ασθενείς με νόσο Crohn, ασθενείς με πυελική φλεγμονή ή ως επιπλοκές κάποιου τραύματος. Σε αυτά ο πόρος των συριγγίων περιβάλλει όλους τους σφιγκτήρες, διατρυπά τον ανελκτήρα μυ και καταλήγει στο ορθό. Τέλος, τα πεταλοειδή είναι διασφηγκτηριακά συρίγγια με φλεγμονή που επεκτείνεται κυκλικά γύρω από το ορθό.

Συρίγγια: Συμπτώματα

Συχνά ένα παραεδρικό συρίγγιο μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματικό. Εάν παρουσιάσει σύμπτωμα, μπορεί να είναι η μικρή διαφυγή κοπράνων, η έκκριση πυώδους υλικού από το δέρμα, ο κνησμός και η φλεγμονή γύρω από τον εξωτερικό πόρο του συριγγίου. Αν για κάποιο λόγο κλείσει ένα από τα στόμια του συριγγίου δημιουργείται νέο απόστημα οπότε προκαλείται επιπλέον το σύμπτωμα του πόνου και του πυρετού. Οι υποτροπές των αποστημάτων δεν πρέπει να επιτρέπονται καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε πιο πολύπλοκα συρίγγια και σε κίνδυνο να γάγγραινας του περινέου η οποία είναι απειλητική για τη ζωή. Ο πρωκτός δεν μπορεί να αποστειρωθεί, άρα εαν υπάρχει συρίγγιο, το μολυσμένο υλικό υλικό τρέχει συνεχώς μέσα στην κοιλότητα του παλιού αποστήματος και δημιουργεί χρόνια λοίμωξη. Τότε μιλάμε για χρόνια συρίγγια. Επίσης χρόνια συρίγγια δημιουργούνται όταν βρίσκονται σε στενή επαφή με τους σφιγκτήρες και αφαιρούνται δύσκολα  χειρουργικά, αφού υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας ακράτειας ως μετεγχειρητική επιπλοκή.

Συρίγγια: Η Διάγνωση

Για τη διάγνωση των συριγγίων χρειάζεται κλινική εξέταση του ασθενούς από τον ιατρό αλλά και η λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είχε υπάρξει στο παρελθόν περιεδρικό απόστημα το οποίο παροχετεύθηκε χειρουργικά. Στην κλινική εξέταση γίνεται και επισκόπηση του περινέου ώστε να εντοπίσει ο ιατρός τη θέση του έξω στομίου του συριγγίου ή τυχόν ουλές από προηγούμενη διάνοιξη αποστήματος.

Επιπρόσθετα γίνεται η ψηλάφιση της περιοχής γύρω από τον πρωκτό, προκειμένου να εντοπιστεί κάποια ενεργή φλεγμονή, ενώ διεξάγεται και δακτυλική εξέταση του πρωκτού για την ανεύρεση της πορείας του συριγγώδους πόρου. Το έσω στόμιο του συριγγίου εντοπίζεται με πρωκτοσκόπηση η οποία θα μας δείξει και αν υπάρχει φλεγμονή στο έντερο. Η πιο γνωστή ακτινολογική μέθοδος είναι η μαγνητική ακτινογραφία με την οποία φαίνεται η πορεία του συριγγίου και οι ανατομικές σχέσεις, ενώ ο πιο σύγχρονος τρόπος είναι το τρισδιάστατο ενδο-ορθικό υπερηχογράφημα, μια μέθοδος που επιτρέπει την τρισδιάστατη απεικόνιση σε μόνιτορ και επιτρέπει στον ιατρό να διαπιστώσει εάν ο έσω πόρος είναι ανοιχτός.

Συρίγγια: Αντιμετώπιση / Χειρουργικές Μέθοδοι

Η χωρίς θεραπεία επούλωση ενός συριγγίου συνήθως δε συμβαίνει, αφού στα χρόνια συρίγγια τα τοιχώματα του πόρου επικαλύπτονται από φλεγμονώδη ιστό. Επίσης η αντιβίωση δεν μπορεί να διαπεράσει τους ιστούς της περιοχής, συνεπώς δεν προσφέρει κάποια αποτελεσματική θεραπεία. Η μόνη θεραπεία είναι χειρουργική. Προκειμένου να είναι επιτυχής πρέπει να υπάρξει αποτροπή της περιεδρικής σήψης, άρα να γίνει επέμβαση μόνο εφόσον δεν υπάρχει τοπική ενεργός λοίμωξη, να γίνει σαφής καθορισμός της ανατομίας της περιοχής ώστε να αποφευχθεί βλάβη των σφιγκτήρων με πρόκληση ακράτειας όπως προαναφέρθηκε, και προεγχειρητικός καθορισμός του κινδύνου ακράτειας βάσει παραγόντων όπως το φύλο, το ιστορικό τραύματος ή προηγούμενης επέμβασης, το είδος συριγγίου κ.α. Χειρουργικά, η απλή διάνοιξη ή η τοποθέτηση seton θεραπεύει τη μεγάλη πλειοψηφία των συριγγίων.

Αν το συρίγγιο περνάει μέσα από τους σφιγκτήρες του πρωκτού, η διάνοιξη σταματά στο όριο των μυών του έξω σφικτήρα καθώς αν κοπούν οι μυς επέρχεται ακράτεια. Αυτό το πρόβλημα έρχονται να λύσουν τα seton, λεπτά νήματα που περνούν χειρουργικά μέσω του συριγγίου από τους σφιγκτήρες και εκβάλουν στο έντερο. Από εκεί ο ιατρός το φέρνει έξω από τον πρωκτό και δένει τις δύο άκρες μεταξύ τους. Το seton κόβει πολύ προοδευτικά τους μυς αφήνοντας χρόνο στην επούλωση και την παροχέτευση της φλεγμονής. Η επέμβαση γίνεται με επισκληρίδιο ή γενική αναισθησία και η νοσηλεία δεν ξεπερνά τη μια ημέρα. Το γέμισμα του συριγγίου με βιολογικά υλικά είναι μια άλλη μέθοδος που έχει δοκιμαστεί και περιλαμβάνει κόλλα ινώδους, βύσμα κολλαγόνου, πάστα κολλαγόνου κλπ. Είναι μια μέθοδος που έχει μερική επιτυχία αλλά μόνο αν συνδυαστεί με άλλη χειρουργική επέμβαση. Επίσης το κλείσιμο του έσω στομίου με απλή συρραφή, με βιολογικό υλικό είτε με δημιουργία κρημνού, μπορεί να λειτουργήσει αλλά όταν το συρίγγιο είναι διασφιγκτηριακό μπορεί να χρειαστεί αποδόμηση και διόρθωση των σφιγκτήρων.

Συρίγγια: Η ενδοσκοπική μέθοδος VAAFT

Αυτή η μέθοδος γίνεται ενδοσκοπικά με συρριγοσκόπιο το οποίο εισέρχεται από το έξω στόμιο του συριγγίου και εξετάζει τον πόρο του συριγγίου και ανακαλύπτει τυχόν επιπλέον πόρους. Τον ίδιο χρόνο γίνεται πλύση του πόρου ωστε να φανεί το έσω στόμιο του συριγγίου. Ο μολυσμένος ιστός του συριγγίου καυτηριάζεται και αφαιρείται ενδοσκοπικά χωρίς να χρειάζεται να γίνουν μεγάλες τομές.

Τέλος το έσω στόμιο σφραγίζεται με δημουργία κρημνού, ενώ το έξω παραμένει ανοιχτό για παροχέτευση. Η μέθοδος έχει επιτυχία 85% και τα πλεονεκτήματά της είναι η αποφυγή μεγάλων τομών, η ανεύρεση ενδοσκοπικά όλων των κρυφών πόρων, το κλείσιμο του έσω στομίου ώστε να μην εισέλθει μολυσμένο υλικό και υπάρξει υποτροπή, ενώ τέλος είναι μια μέθοδος που δε χρειάζεται νοσηλεία και έχει γρήγορη αποκατάσταση.

Συρίγγια: Eνδοσκοπική Eξάχνωση με Laser

H θεραπεία αυτή γίνεται με Laser ενδοσκοπικής χειρουργικής που λειτουργεί ως πηγή παραγωγής κυκλικής εκπομπής Laser, σε διαφορετικό μήκος κύματος, με διαφορετική ισχύ και θεραπευτική δράση. Είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, εντελώς ανώδυνη, που προκαλεί επούλωση των περιεδρικών συριγγίων.

Στην αρχή γίνεται μια λεπτομερής χαρτογράφηση της πάσχουσας περιοχής και γίνεται είσοδος του ενδοσκοπίου που έχει πάχος 3-5 χιλιοστά και φέρει μικροκάμερα. Ταυτόχρονα γίνεται πλύση του πόρου με ειδικό διάλυμα. Ο ιατρός μέσω της κάμερας, που προβάλει εικόνα σε μονιτορ υψηλής ευκρίνειας, παρακολουθεί το εσωτερικό των συριγγίων, ελέγχοντας για κρυφούς πόρους και εκτιμώντας το περιστατικό. Στη συνέχεια εισάγεται μια οπτική ίνα Laser, που εκπέμπει ακτίνα με συγκεκριμένη ισχύ, μήκος κύματος, και με απολύτως καθοριζόμενο βάθος και έκταση, ώστε να μην προκαλέσει βλάβη σε παρακείμενους ιστούς. Αυτό προκαλεί μια ελεγχόμενη φωτοθερμική διαδικασία τη φωτοπηξία, η οποία έχει αντισηπτική και αντιφλεγμονώδη δράση, εξαχνώνοντας τα τοιχώματα των κοιλοτήτων και των συριγγίων που δημιούργησε η φλεγμονή. Η περιοχή αποστειρώνεται και με τη φωτοπηξία τα συρίγγια κλείνουν. Η επούλωση είναι ταχεία και υπάρχει οριστική θεραπεία εντός 7-10 ημερών.