Τι είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, η αφαίρεση δηλαδή της χολής, αποτελεί στις ημέρες μας, μια από τις πιο συχνές λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Παλιότερα, η αφαίρεση της χολής γινόταν με την ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, με μια μεγάλη τομή στο δεξί άνω τμήμα της κοιλίας ή στο μέσο της κοιλιάς με αρκετό μετεγχειρητικό πόνο, μια εβδομάδα παραμονής στο νοσοκομείο και αρκετές εβδομάδες ανάρρωσης. Με τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή οι οπές είναι πολύ μικρές, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου, την παραμονή μιας ημέρας στο νοσοκομείο, την ταχεία ανάρρωση και επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και εργασία. Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή ενδείκνυται για τη λιθίαση της χοληδόχου κύστης ( χολολιθίαση- πέτρα στη χολή ), τη χοληστερίνωση, την πολυποδίαση, την αδενομύωση και άλλες λειτουργικές διαταραχές της χολής.
Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή: Τι είναι η χολή;
Η χολή είναι ένα διάλυμα, κιτρινοπράσινου χρώματος, το οποίο αποτελείται από διάφορα οργανικά και ανόργανα συστατικά. Οι συνήθειες που έχει το κάθε άτομο στη διατροφή του, συνθέτουν την αναλογία αυτού του διαλύματος, η οποία όπως καταλαβαίνουμε είναι πολύ διαφορετική στον καθένα. Η σύνθεση της χολής γίνεται στο ήπαρ και μέσω των χοληφόρων αγγείων απεκκρίνεται στο δωδεκαδάκτυλο. Τα συστατικά της χολής είναι το νερό, χολικά οξέα, η χοληστερόλη, χολερύθρινη, ηλεκτρολύτες και είναι απαραίτητη για τη σωστή πέψη των τροφών.
Τι είναι η χοληδόχος κύστη και πού χρησιμεύει στον οργανισμό μας;
Η χοληδόχος κύστη είναι ένας σάκος σε σχήμα αχλαδιού, κάτω από το συκώτι μέσα στον οποίο α ποθηκεύεται η χολή που παράγεται στο ήπαρ. Ακολούθως απεκκρίνεται σταδιακά στο έντερο, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία της πέψης των τροφών και η συμπύκνωση του διαλύματος της χολής.
Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή: Τι είναι η χολολιθίαση;
Η χολολιθίαση είναι μια από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις και οφείλεται στη δημιουργία και παρουσία λίθων ( πέτρες ) στη χοληδόχο κύστη. Οι πέτρες αυτές σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και άλλες ουσίες, οι οποίες μπλοκάρουν τη φυσιολογική ροή της χολής. Αυτό δημιουργεί διάταση της χοληδόχου κύστης με έντονο πόνο, ναυτία και εμετό.
Ποια είναι τα συμπτώματά και πώς διαγιγνώσκεται;
Τα πιο κοινά συμπτώματα της χολολιθίασης είναι τα παρακάτω:
- Ο πόνος στην κοιλιά: ο πόνος ξεκινά συνήθως μετά από ένα λιπαρό γεύμα και αρχικά είναι ήπιος. Σταδιακά δυναμώνει και μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως πολλές ώρες. Ο πόνος συνοδεύεται από ναυτία και τάση προς έμετο και εντοπίζεται στο άνω μέρος της κοιλίας, το επιγάστριο και το πλάγια δεξιά κάτω από τα πλευρά. Κάποιες φορές μπορεί να αντανακλά στην πλάτη.
- Δυσπεψία και μετεωρισμός: Τα άτομα παραπονούνται για αδυναμία να χωνέψουν το φαγητό και ότι αισθάνονται την κοιλιά τους πρησμένη. Η δυσπεψία και ο μετεωρισμός χωρίς ιδιαίτερο πόνο τις περισσότερες φορές, είναι πολύ κοινά συμπτώματα.
Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις η χολολιθίαση μπορεί να μην παρουσιάσει κανένα συμπτώματα, να είναι δηλαδή ασυμπτωματική, και να ανακαλυφθεί τυχαία σε κάποια άλλη εξέταση.
Η διάγνωσή της είναι εύκολη, καθώς ο ιατρός από το ιστορικό του/της ασθενούς, την κλινική εξέταση και τα συμπτώματα μπορεί να υποψιαστεί την παρουσία χολολιθίασης. Για την επιβεβαίωση των υποψιών αυτών, διενεργείται υπερηχογράφημα χοληφόρων, στο οποίο απεικονίζονται οι λίθοι της χοληδόχου κύστης και δίνονται πληροφορίες για τη φλεγμονή και τυχόν επιπλοκές.
Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή: Ποιες επιπλοκές μπορεί να παρουσιάσει η χολολιθίαση;
Η χολολιθίαση μπορεί να παρουσιάσει σημαντικές επιπλοκές. Καθώς συμμετέχει στην ομαλή λειτουργία του ήπατος, του παγκρέατος και των χοληφόρων, καταλαβαίνουμε ότι οι επιπλοκές αυτές μπορεί να παρουσιαστούν και στα τρία όργανα. Οι πιο σοβαρές και συνηθισμένες επιπλοκές είναι οι εξής:
- Οξεία χολοκυστίτιδα: Πρόκειται για την πιο συχνή επιπλοκή της χολολιθίασης και οφείλεται στην παρατεταμένη απόφραξη του κυστικού πόρου από πέτρα.
- Χοληδοχολιθίαση: Λίθοι που έχουν δημιουργηθεί στην χοληδόχο κύστη, μεταφέρονται στον χοληδόχο πόρο και προκαλούν μερική ή πλήρη απόφραξη της χολής στο έντερο.
- Οξεία παγκρεατίτιδα: Πρόκειται για τη σοβαρότερη επιπλοκή της χολολιθίασης. Η πέτρα που βρισκόταν στη χοληδόχο κύστη μεταφέρεται προς τον χοληδόχο πόρο και από εκεί στο φύμα Vater. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα και την απόφραξη του παγκρεατικού πόρου. Στις περισσότερες περιπτώσεις η απόφραξη αυτή είναι προσωρινή, οπότε μιλάμε για ήπια παγκρεατίτιδα. Σε περιπτώσεις όμως που ο παγκρεατικός πόρος έχει φράξει πλήρως, τότε η παγκρεατίτιδα είναι σοβαρή και εξελίσσεται συνήθως σε νεκρωτική παγκρεατίτιδα.
Τι προεγχειρητική ετοιμασία απαιτείται για τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, έτσι και στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι απαραίτητη η σωστή προετοιμασία του/της ασθενούς, η οποία περιλαμβάνει τα εξής:
- Οι ασθενείς δεν πρέπει να φάνε και να πιούν τίποτα μετά τα μεσάνυχτα πριν τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή
- Σε περίπτωση όπου υποφέρετε από δυσκοιλιότητα, ίσως χρειαστείτε ένα κλύσμα το βράδυ πριν την εγχείρηση
- Εάν παίρνετε κάποιο φάρμακο καθημερινά, ενημερώστε το γιατρό σας και εκείνος θα σας πει αν μπορείτε να τα πάρετε το πρωί της επέμβασης
- Αν πάλι παίρνετε ασπιρίνη ή αντιπηκτικά φάρμακα, συζητήστε με το γιατρό σας πόσες μέρες πριν τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή πρέπει να τα σταματήσετε
- Προεγχειρητικές εξετάσεις
Οι προεγχειρητικές εξετάσεις για τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι εξαιρετικά σημαντικές και περιλαμβάνουν:
- Αιματολογικό έλεγχο με τη γενική εξέταση αίματος
- Έλεγχο πηκτικότητας
- Βιοχημική – ηπατολογική εξέταση με τον έλεγχο του σακχάρου, της ουρίας, της κρεατινίνης, τις τρανσαμινάσες, την αλκαλική φωσφατάση, τη χολερυθρίνη και τη γGt
- Καρδιολογικό έλεγχο, που περιλαμβάνει ηλεκτροκαρδιογράφημα και εάν χρειαστεί υπερηχογράφημα- triplex καρδιάς
- Ακτινογραφία θώρακος και σπιρομέτρηση αν αυτό χρειαστεί
Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή πραγματοποιείται πάντα με γενική αναισθησία. Η πρώτη μικρή τομή πραγματοποιείται στον ομφαλό και εισάγεται ένα ειδικό εργαλείο, το trocar, το οποίο χρησιμεύει στην είσοδο του λαπαροσκοπίου. Το λαπαροσκόπιο είναι μια μικρή κάμερα, η οποία είναι συνδεδεμένη με μια οθόνη. Από εκεί ο χειρουργός παρακολουθεί τα εσωτερικά όργανα της κοιλίας μεγεθυμένα 10 με 15 φορές περίπου. Από άλλα trocars εισάγονται τα χειρουργικά εργαλεία με τα οποία θα αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη. Αρχικά, ο χειρουργός ελέγχει ενδοκοιλιακά όλα τα όργανα για τυχόν παθήσεις, σχετικές ή άσχετες με τη χοληδόχο κύστη και στη συνέχεια επικεντρώνεται σε αυτήν. Με τα χειρουργικά εργαλεία, μέσω λεπτών χειρισμών, διαχωρίζει τη χοληδόχο κύστη από τα γύρω όργανα και την αφαιρεί. Στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή χρησιμοποιούνται απορροφήσιμα ράμματα για το κλείσιμο των τομών.
Τι πλεονεκτήματα έχει η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Με τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή δεν δημιουργείται η κλασική τομή, η οποία είναι περίπου 15 με 20 εκ. και γι αυτό το λόγο ο μετεγχειρητικός πόνος είναι μικρότερος και η ανάρρωση γρηγορότερη και ευκολότερη.
Πόσο ασφαλής είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Η λαπαροσκοπική χολυκυστεκτομή είναι μια πολύ ασφαλής και με μικρότερο αριθμό επιπλοκών επέμβαση, συγκριτικά με την ανοιχτή χολοκυστεκτομή. Επιπλοκές μπορεί να υπάρξουν και στην λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, όπως και σε κάθε χειρουργική επέμβαση, με το ποσοστό όμως να μην υπερβαίνει το 0.5%.
Πόσο χρόνο απαιτείται η παραμονή στο νοσοκομείο και πότε είναι εφικτή η επιστροφή στην εργασία μετά από μια λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Συνήθως το ίδιο απόγευμα, μετά τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, ο/ η ασθενής μπορεί να αρχίσει να σιτίζεται με ελαφρά διατροφή και να περπατά στο χώρο του νοσοκομείου. Την επόμενη ημέρα μπορεί να πάρει το εξιτήριο και να επιστρέψει στο σπίτι του/της. Η επιστροφή στην εργασία είναι εφικτή 3 με 10 ήμερες μετά το εξιτήριο, αναλόγως τη φύση της δουλειάς ( στις χειρονακτικές εργασίες μπορεί να επιστρέψει κανείς μετά από 10 ημέρες ).
Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης προκαλεί πρόβλημα στον οργανισμό;
Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα στον οργανισμό, καθώς μέσα σε τρεις εβδομάδες έχει υποκατασταθεί μέσω της ενζυμικής επαγωγής του ήπατος. Αυτό συμβαίνει, διότι ο οργανισμός αντιλαμβάνεται την απουσία της χολής και επάγει το ήπαρ, έτσι ώστε να αυξήσει την παραγωγή χολής, η οποία είναι υπεύθυνη για την πέψη των τροφών. Αντιθέτως, όταν η χοληδόχος κύστη νοσεί μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές, όπως η παγκρεατίτιδα και η χολοκυστίτιδα. Έτσι, η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι μια επέμβαση που πρέπει να γίνεται για να αποφευχθούν οι διάφορες επιπλοκές.